Regionale samenwerking versterkt implementatie medicatieoverdracht

Binnen het landelijk programma Medicatieoverdracht zetten zorgorganisaties belangrijke stappen om medicatiefouten te voorkomen. Maar de sector-overstijgende invoering maakt het complex: verschillende sectoren, systemen en processen moeten straks naadloos op elkaar aansluiten. Daarbij spelen de Regionale Samenwerkingsorganisaties (RSO’s) en RSO Nederland een sleutelrol. Zij verbinden landelijke afspraken aan implementatie in de regio, en brengen zorgorganisaties bij elkaar om samen klaar te zijn voor de nieuwe standaard. 

Implementeren is mensenwerk

De digitale standaarden en landelijke afspraken vormen het fundament, maar de echte implementatie gebeurt niet op papier. Het gebeurt in de gesprekken, in afstemming, in het samen oplossen van knelpunten tussen zorgverleners, organisaties en systemen.

De kwaliteitsstandaard Medicatieoverdracht moet sector-overstijgend worden ingevoerd, van ziekenhuis, huisarts, apotheek, VVT, GGZ, GGD, gehandicaptenzorg, mondzorg, trombosezorg tot aan patiënt. Door de grote verscheidenheid aan partijen en de verschillende lagen binnen de organisaties die betrokken zijn, kan dat niet zonder regionale regie.

“De regio is de ideale landingsplek voor dit soort zaken; landelijk kun je nooit zo dichtbij de praktijk werken. Wij kennen de mensen bij de betrokken organisaties persoonlijk, wij weten waar ieders kracht ligt en regelen ondersteuning als dat nodig is,” volgens Maarten Wittop Koning, lid van het bestuur van RSO Nederland en directeur van RijnmondNet. RijnmondNet is samen met GERRIT in Noord-Nederland betrokken bij de Kickstart Medicatieoverdracht.

Mirjam Geurtsen is klinisch informaticus i.o. bij het Jeroen Bosch Ziekenhuis en onderzocht voor haar opleiding hoe Stichting RZCC, de RSO in de regio Zuidoost-Brabant, zich het beste kan voorbereiden: “Uit mijn onderzoek kwam naar voren dat de stakeholders de RSO zien als coördinator en aanjager met kennis van zaken: een neutrale partij die partijen in de regio verbindt.”

RSO’s zorgen voor:

• coördinatie van de implementatie
• verbinding en samenwerking tussen sectoren
• een breed overzicht van het regionale zorglandschap
• technische expertise en kennisdeling
• landelijk beleid praktisch vormgeven, passend bij de processen in regio

De rol van RSO Nederland

De lijn van het programma is helder: van landelijk richting geven, naar regionaal organiseren en lokaal uitvoeren. RSO Nederland heeft een actieve rol in het landelijke programma. RSO Nederland is de schakel van landelijk naar de regio en van de regio naar het landelijk programma.

Projectleider Anja Paap brengt het regionale ketenperspectief in en faciliteert samenwerking en kennisdeling tussen de regio’s. Zo organiseert zij bijvoorbeeld Medicatiemaandag waar de RSO´s kennis en ervaringen uitwisselen. “Ook regionale samenwerkingsverbanden die niet bij RSO Nederland zijn aangesloten, zijn meer dan welkom,” geeft Anja aan. “Tijdens Medicatiemaandag kwam ook de behoefte naar boven om iets te ontwikkelen dat een RSO helpt bij de voorbereiding op Medicatieoverdracht. Samen met alle RSO’s is toen het Canvas Medicatieoverdracht ontwikkeld.”

Het Canvas Medicatieoverdracht: houvast en structuur

Het Canvas ‘Regionale voorbereiding op Medicatieoverdracht‘ is ingedeeld aan de hand van de 5 lagen van het interoperabiliteitsmodel van Nictiz. Per laag is uitgewerkt wat je in de regio kan initiëren, faciliteren of produceren. Het Canvas maakt inzichtelijk welke vragen moet je stellen, geeft tips en voorbeelden. Zowel RijnmondNet als RZCC gebruiken het Canvas als hulpmiddel om overzicht te creëren en gestructureerd te werken.

“Het Canvas was een handige tool waarmee ik het onderzoek en de interviews met de stakeholders kon structureren. Ik kreeg zo goed inzicht in de huidige samenwerking en de ervaren knelpunten door alle partijen in de regio Zuidoost-Brabant,” geeft Mirjam aan. “Met deze informatie weet RZCC welke stappen nu al mogelijk zijn, zoals het organiseren van structureel overleggen, praktische informatie delen en het prioriteren van acties die de regio het meest helpen.”

“We hadden in de regio al veel stappen gezet. Het Canvas bevestigde en ordende dat,” vertelt Maarten. “RijnmondNet kon in de Kickstart snel starten door tien jaar opgebouwde samenwerking. We zijn goed voorbereid door de bestaande governance. Dat is een randvoorwaarde.”

Net als RZCC gaan alle RSO’s zich voorbereiden op de implementatie Medicatieoverdracht. Anja: “Het onderzoek van Mirjam laat zien dat het Canvas werkt. Met deze methode gaan we ervoor zorgen dat alle regio’s straks klaar zijn voor Medicatieoverdracht.”